W Black Friday (a raczej obecnie black november) można dostać małpiego rozumu. Nadchodzący Cyber Monday również (chociaż w mniejszym stopniu) kusi promocjami. Jak zatem odnaleźć się w gąszczu zakupów, promocji i docierających do nas zewsząd reklam?
Na samym początku warto przypomnieć genezę powstania Black Friday oraz Cyber Monday, które w Polsce są wszakże bardzo świeżą, świecką tradycją. A przywędrowały do nas ze Stanów Zjednoczonych. Dlaczego zatem czarny piątek jest czarny (jak otchłań pustego portfela)?
Zobacz też: Greenwashing w marketingu. 6 porad, jak nie dać wprowadzić się w błąd
Każdy ostatni czwartek listopada od 1621 roku, to w Stanach Zjednoczonych pamiątka po pierwszych dożynkach w kolonii Plymouth (nawet dzień wyborów prezydenckich powiązany jest w USA z rolniczym życiem). Innymi słowy: Święto Dziękczynienia, kojarzone u nas z indykiem i meczem w tle. Dzień po – określany jest startem świątecznej gorączki zakupowej. Stąd ‘friday’. A dlaczego ‘black’? Wszystko za sprawą tuszu z ksiąg rozliczeniowych! Straty w księgach zapisywane były tuszem czerwonym, a zyski, jak możecie się domyśleć – czarnym. Okres największej rentowności zaczynał się właśnie w piątek po Święcie Dziękczynienia.
Historia Cyber Monday jest stosunkowo świeża, a termin ten pojawił się w Stanach po raz pierwszy w roku 2005. Powód powstania? Prosty. Odpowiedź e-commerce na to, co działo się w sklepach stacjonarnych w piątek.
Obecnie z roku na rok, to właśnie w tym okresie (końcówka listopada – grudzień) napędzana jest największa sprzedaż. A zwyczaj komercyjny – z powodów komercyjnych pojawił się w wielu kolejnych krajach, w tym Polsce. Granice pomiędzy szalonym piątkiem a poniedziałkiem wyprzedaży są umowne. Sprzedaje się wszystko i wszystkim – niezależnie od dnia tygodnia i rozgraniczenia na stacjonarne/online.
Do meritum! Jak zachować powagę sytuacji, rozwagę umysłu i nie do końca pusty portfel w okresie Black Friday & Cyber Monday?
Kupuj rozważnie
Porada prosta jak budowa cepa i stara jak świat. Zastanów się, czy na pewno potrzebujesz danego produktu, usług bądź subskrypcji i zadaj sobie jedno zajebiście ważne pytanie: czy jak to kupię, zmieni się moje życie? Albo jeżeli tego nie kupię, to czy skończy się świat? Zakup pewnych produktów warto jednocześnie – jeżeli nie jest to sprawa pilna – zostawić właśnie na ten okres.
Wrzuć na luz
Bardzo często kupujemy kompulsywnie, pod wpływem chwili, w stresie, że przecież tak dużej promocji to na ten produkt nie będzie już na pewno! Odejdź od komputera, poodychaj, pomiziaj psa, pogadaj z dziećmi. Odetchnij. Wróć. Powtórz działanie. Jeżeli nadal chcesz kupić daną rzecz – być może rzeczywiście jej potrzebujesz.
Sprawdź!
Zgodnie z Dyrektywą Omnibus najniższa cena z ostatnich 30 dni jest widoczna w sklepie – przy konkretnym produkcie. Nie daj się “nabić w butelkę”. Historię cen znajdziesz też na porównywarkach takich jak: Skąpiec, Ceneo, Keepa.com oraz historia-cen.pl.
Blokuj reklamy
Jako Polacy wiedziemy prym w Europie w zakresie wykorzystywania AdBlocka. Jednocześnie jesteśmy przebodźcowani, a trafiające do nas reklamy czy tego chcemy, czy nie wpływają na nasze decyzje zakupowe, często podświadomie. Jeżeli chcesz być na bieżąco z reklamami, bo to Twoja praca (ja chcę!) możesz wykorzystać AdBlocka tylko na te kilka dni w roku. Albo wyłączać go tylko w godzinach pracy.
Znaj swoje prawa
Zaprzyjaźnienie się z prawami konsumenta czy z Urzędem Ochrony Konkurencji i Konsumentów jest według mnie obowiązkiem świadomego „zakupoholika”. Warto pamiętać o tym, że kupując w sieci, masz takie samo prawo do reklamacji jak przy zakupie produktów stacjonarnie. Często produkty, które zostały przecenione, według sklepu nie mogą podlegać reklamacji. Nic bardziej mylnego! Chyba że sklep jednoznacznie poinformował o wadzie towaru. Towar zakupiony w internecie możesz zwrócić w 14 dni od momentu jego otrzymania (nie zakupu!).
Obejrzyj dokładnie stronę…
… na której chcesz dokonać zakupu. W szczególności, jeżeli jest to marka, której nie znasz, a sklep widzisz pierwszy raz na oczy. Powinien się na niej znaleźć regulamin, polityka prywatności, dane firmy, prawa konsumenta czy kontakt. Postaraj się nigdy nie płacić przelewem i jeżeli to jedyna forma płatności na stronie – zastanów się dwa razy.
Polecamy zapoznanie się z grupą “Oszukani przez fałszywe e-sklepy”
Inwestuj w rzeczy na lata (a przynajmniej miesiące)
Po prostu. Wybieraj rzeczy ponadczasowe, które posłużą Ci dużo dłużej niż jeden sezon. Rada, którą ciężko było mi przełknąć, ale przyniosła do mojego życia wiele dobrego. Jak białe koszulki, płyty winylowe i wydajne kosmetyki.
Kupuj lokalnie
Dziś warto pomyśleć o małych biznesach wokół siebie, jeżeli tylko mamy okazję im pomóc. Zamiast sieciówki, wybierz mały sklepik na rogu; zamiast dużego sklepu papierniczego, postaw na ręcznie robione notatniki. Przykłady można mnożyć. Poszukaj grup zrzeszających lokalne biznesy w Twojej okolicy. W Krakowie będzie to Wspieraj Lokalny Biznes.
Zobacz też: Jak zdobyć najlepszego ambasadora marki? 6 zasad employer brandingu
To dobry moment na prezenty
Co prawda na miesiąc przed świętami, ale to właśnie teraz możesz dorwać upominki dla swoich bliskich taniej i jednocześnie nie zostawiać tego na ostatnią chwilę. Skorzystaj z prezentowników robionych przez influencerów (postaw na poszukiwania za pomocą #prezentownik).
…i abonamenty
Czarny Piątek to dobry moment na zakup wszelakiego typu abonamentów w SaaS’ach czy aplikacjach. Kończy się ważność Twojego konta w ulubionej apce, a może firmie przydałby się nowy system zarządzania i organizacji pracy? Sprawdź oferty! Warto poczekać z zakupem albo przedłużaniem abonamentów do Black Friday i Cyber Monday.
Podaruj przeżycia
Pamiętaj, że najpiękniejsze czasami co możemy podarować, to nasz czas i nasza obecność albo ciepła myśl. Być może prezent stworzysz sam? Haft, makrama, kolaż… pomysłów jest wiele. Postaw również na półprodukty od lokalnych przedsiębiorców. Nic tak nie łączy jak wspólne jedzenie, a jednocześnie wspomożesz lokalne gastro. Być może wspólna wycieczka w przyszłym roku będzie również dobrym pomysłem? Albo koncert? Wszakże w końcu się odbędą! A instytucje kultury możesz wspomóc już teraz.
Nie daj sobie wmówić, że skarpetki czy robot kuchenny albo odręcznie napisany list, to złe pomysły na prezent. Wszystko, co darowane z serca i z myślą o obdarowanym – jest dobrym pomysłem!
Podsumowując:
Masz sprawdzone rady dotyczące Black Friday & Cyber Monday? Podziel się nimi z nami w komentarzu.
